Co dokładnie daje mięso w diecie dziecka?
Mięso jest źródłem składników odżywczych, które w okresie intensywnego wzrostu są szczególnie ważne. Organizm dziecka, by prawidłowo funkcjonować, potrzebuje białka – podstawowego materiału budulcowego w naszym ciele. Białko jest niezbędne do budowy tkanek oraz gwarantuje prawidłowe działanie układu odpornościowego. Nie można zapominać też o tym, że mięso to najlepsze źródło żelaza – i to w formie, która jest najlepiej przyswajana przez ludzki organizm. Niedobory tego składnika mogą prowadzić do anemii, a także objawiać się brakiem energii, sennością i trudnościami z koncentracją. Mięso to również doskonałe źródło cynku, witamin z grupy B i fosforu. Jak widać – to produkt bogaty w cenne składniki odżywcze. Ale czy można je dostarczyć organizmowi w inny sposób?
Czym zastąpić mięso w diecie dziecka?
Jeśli decydujesz się ograniczyć lub całkowicie wyeliminować mięso z diety dziecka, kluczowe jest zadbanie o to, by w jadłospisie znalazły się produkty, które dostarczą mu tych samych składników odżywczych – przede wszystkim tych, które wymieniliśmy wyżej. Doskonałym, naturalnym źródłem białka są jajka i produkty mleczne. To dzięki nim dziecko na diecie wegetariańskiej może mieć zapewnioną zbilansowaną dietę. Do codziennego jadłospisu warto też dodać rośliny strączkowe, takie jak fasola, soczewica czy groch. Nie da się ukryć, że żelazo najlepiej przyswajamy z mięsa – ponieważ to obecne w roślinach to tzw. żelazo niehemowe, gorzej przyswajane przez organizm. Naturalnym, niemięsnym źródłem żelaza są warzywa takie jak brokuły, papryka czy jarmuż, a także wspomniane wcześniej rośliny strączkowe. Aby poprawić jego wchłanianie, należy łączyć te produkty z tymi, które są źródłem witaminy C. (Z tego samego powodu przyjmując żelazo w formie tabletek, lekarze zalecają popijać je szklanką soku pomarańczowego lub wodą z cytryną). W przypadku diety bezmięsnej warto również zwrócić uwagę na suplementację witaminy B12, której nie znajdziemy w roślinach. Kwestie suplementacji najlepiej omówić z pediatrą. Dobrze zbilansowana dieta wegetariańska jest w stanie całkowicie pokryć zapotrzebowanie dziecka na niezbędne składniki, które standardowo dostarczane są w diecie z dodatkiem mięsa.
A zatem — czy dziecko musi jeść mięso?
Oficjalne stanowisko Instytutu Żywności i Żywienia w Polsce wskazuje wprost, że dobrze zbilansowana dieta wegetariańska może być stosowana na każdym etapie życia dziecka – od narodzin aż po okres dorastania. Podstawą jest jednak to, by była urozmaicona i zawierała odpowiednie ilości białka, żelaza oraz witamin.
Inaczej wygląda sytuacja z dietą wegańską, czyli całkowicie roślinną. W Polsce nie jest ona zalecana dla dzieci, ze względu na ryzyko niedoborów żywieniowych – zwłaszcza witaminy B12, wapnia, żelaza, białka oraz tłuszczów. Co ciekawe, w krajach takich jak Stany Zjednoczone czy Kanada, niektóre organizacje żywieniowe dopuszczają dietę wegańską również u dzieci – warunkiem jest jednak stały nadzór specjalisty, który kontroluje potrzeby suplementacyjne.
Nawet jeśli nie chcesz całkowicie eliminować mięsa z diety dziecka, warto zwracać uwagę na jego jakość. Szczególnie należy ograniczać mięso przetworzone, takie jak wędliny – większość z nich zawiera azotany, fosforany, konserwanty, wzmacniacze smaku (np. glutaminian sodu), a także nadmierną ilość soli. Zdecydowanie warto wyeliminować lub znacznie ograniczyć parówki, które często uchodzą za szybki posiłek dla najmłodszych. Jeśli już je podajesz, sięgaj po produkty z dobrym składem – czyli bez mięsa oddzielonego mechanicznie (w składzie określane jako MOM), z wysoką zawartością mięsa (najlepiej powyżej 90%), bez sztucznych dodatków, takich jak azotyn sodu, aromat dymu wędzarniczego czy skrobia modyfikowana. Natomiast mięso do przygotowywania posiłków wybieraj dobrej jakości i z pewnego źródła.
Podsumowując – mięso w diecie dziecka jest wartościowym składnikiem, który warto podawać, pod warunkiem że będzie pochodzić z pewnego źródła i będzie dobrej jakości. Jeśli jednak decydujesz się, by maluch – np. razem z całą rodziną – był na diecie wegetariańskiej, nic nie stoi na przeszkodzie. Pamiętaj tylko by taka dieta była odpowiednio zbilansowana i dostarczała dziecku wszystkich kluczowych składników odżywczych, w tym białka, żelaza, cynku, wapnia i witaminy B12, z alternatywnych, bezmięsnych źródeł.
